Tasarım hayatımızda kullandığımız her ürünün, mekânın ve görsel grafiklerin görünüşüdür. Tasarımın ana hedefi, hedef kitleyi çekecek özgün yapıtlar olmasıdır. Yapılan tasarımların çalınmaması ve kopyalanmaması için koruma altına almak gerekir. Tasarımlar 554 sayılı Kanun Hükmünde Kararname hükümlerince tescil edilerek koruma altına alınabilir. Tasarım tescil sürecinde “endüstriyel tasarım tescil başvuru formu” doldurularak ve beraberinde istenilen belgelerle başvuru yaparak tasarımlarınızı koruma altına alabilirsiniz.

Tasarım Nedir ve Nasıl Olmalıdır?

Tasarım dediğimiz şey hayatımızın her alanında kullandığımız eşyalar, yaşadığımız mekân, gördüğümüz görseller gibi yapıların görünüşleridir. Tasarımlar hedef kitleye uygun olarak yapılmalı ve özgün olmalıdır. Tasarımlar daha önce tescili olmayan fikirlerden yola çıkılarak yapılmalıdır.

Tasarım Tescili Nedir?

Tasarım tescili, size ait tasarımın resmi olarak size ait olduğunu kanıtlamanıza yarayan bir onaylama türüdür. Tescil edilen tasarımlar, tasarım sahibinden izin alınmadığı müddetçe hiçbir amaçla kullanılamaz. Kullanıldığı takdirde yasalarca korunan haklarınızı kullanarak telif davaları dâhil, dava yollarıyla hakkınızı savunabilirsiniz. Tescil edilmemiş tasarımların, tasarım sahibine ait olup olmadığı kanıtlanamayacağı için bir hak talebinde bulunamazsınız. Emeklerinizin çalınmaması için tasarım tescili hayati önem taşımaktadır. Emeklerinizin yanında size ait tasarımı koruma altına alarak fikirlerinizi de korumuş olursunuz. Günümüzde tasarımcılık alanında çok fazla çalışan olsa da özgün fikirler tasarımcılar kadar çok değildir. Fikirlerinizin size ait olduğunu kanıtlamanız için tasarım tescili fikri üretmek kadar önemlidir.

Tasarım Tescili Nasıl Yapılır?

Tasarım tescili, başvuru üzerinden ilerleyen bir süreçtir. Ürettiğiniz tasarımı tescil ettirmek için öncelikle resmi olarak başvuru yapmalısınız. Tasarımlarınızın tescil edilebilmesi için öncelikli şart olarak tasarımlarınızın özgün olmasıdır. Bu şartı sağlayan tasarımlarınızı yarattıktan sonra tasarım tescil başvurusunda bulunabilirsiniz. Tescil başvurusunda bulunacağız tasarım bir ürün ise, tasarımınıza ait net bir fotoğraf gerekmektedir. Bu fotoğrafın kaliteli bir fotoğraf olması ve fotoğrafa tasarımınız haricinde başka bir görüntünün dâhil olmaması gerekmektedir. Fotoğrafla ürününüzü beyan ederken, tasarımın her yönden fotoğrafının olması gerekmektedir. Tasarladığınız ürünün her açıdan net bir şekilde ayrıntılı olarak gözükmesi gerekmektedir.

Tasarım tescil başvurusunda bulunacağınız ürünün üretilmiş olmasına gerek yoktur. Teknik çizimlerle veya 3D modellemeler ile başvuru yapabilirsiniz. Tescil ettireceğiniz tasarımın, yasal olarak korunması için bazı şartları sağlıyor olması gerekmektedir. Bu şartlar tasarımda yenilik ve ayırt edici nitelik olarak adlandırılır. Ayrıca tasarımınız kamu düzeni ve genel ahlaka aykırı olmaması gerekmektedir. Daha önce tasarlanmış veya üretimi yapılmış, satılmış, tanıtılmış tasarımlar tescil edilememektedir. Tescil edilmiş tasarımların koruma süreleri başvuru tarihinden itibaren geçerli olmak üzere 5 yıldır. Koruma süresi, tasarım tescilinin 5’er yılda bir yenilenmesiyle 25 yıla kadar uzatılabilir. Başvuru yapılıp tescil alındıktan sonra ilk yenileme süresinde bir şey yapılmazsa tescil korumanız sona erer.

Tasarım Tescilinde Yenilik Nedir?

Bir tasarımın yeni olarak kabul edilmesi için daha önce o tasarımın dünyanın hiçbir yerinde tescil edilmemiş olması gerekir. Tescil başvurusundan önce, tescil edilecek tasarımın aynısı veya benzeri hiçbir koşulda tanıtılmamış, üretilmemiş ve açıklanmamış olması gerekmektedir. Dünya üzerinde tescil edilen birçok tasarım başka tasarımlara eklemelerle, geliştirmelerle oluşturulmuş, üzerine fikirler düşünülmüş ve özgünlük eklenmiş tasarımlardır. Yani buradaki yenilikten kasıt tamamen benzersiz ürünler değil, emek sarf edilmiş geliştirilmiş tasarımlardır.

Tasarım Tescilinde Ayırt Edici Nitelik Nedir?

Tasarım tescilinde istenilen ayırt edici nitelik benzersiz tasarımlar anlamına gelmemektedir. Tescili yapılacak tasarımın görsel şeklinin başka tasarımlardan belirgin olarak farklı olmasını anlatmaktadır. Tescil işleminin en önemli basamaklarından biri olarak kabul edilebilir. Yaptığınız yeni tasarım, başka bir tasarımdan izler taşıyor olabilir ama aynı zamanda tasarımınız geliştirme veya ekleme içermek zorundadır. Tescil ettireceğiniz bu tasarım görsel olarak esinlendiğiniz tasarımdan ayırt edici niteliklere sahip olması gerekmektedir. Yaptığınız tasarımlarda başvuru tarihinden önce tescil edilmiş bir tasarıma benzerlik varsa ve aynı zamanda işlevsel olarak da görsel olarak da ayırt edici özelliklere sahip değilse tasarımınız tescil edilemez. Ayırt edici özellikler, tasarıma has nitelikleri ifade eder. Bu yüzden nitelik değerlendirmesinde bir tasarımın diğer tasarımlardan görsel olarak farklılıkları ve ayırt edici özellikler yaratıp yaratmadığına dikkat edilir.

Endüstriyel Tasarım Tescilinin Faydaları Nelerdir?

Tasarımını yaptığınız ürünün piyasada taklitlerinin çıkmasının önüne geçerek emeklerinizi, fikirlerinizi ve ürünlerinizi korumuş olursunuz. Tescil edilmiş tasarımlar özgün olacağı için, benzer alanlarda üretim yapan diğer tasarımlar arasında öne çıkarsınız. Özgün tasarımlarla üretim yapacağınız için KOSGEB’in sağladığı teşvik ve hibelerinden daha kolay yararlanabilirsiniz. Üretimi yapılan benzer ürünlerin yanında taklitçi değil orijinal ürün olarak anılırsınız. Özgün ürünler ürettiğiniz için talepleriniz artacağı için piyasa belirleyici konumlara yükselebilirsiniz.