Günümüzün teknoloji adına belki de bizi en çok heyecanlandıran yeniliği olan sanal gerçeklik, son 20 yılın en önemli teknolojik olayları arasına başı çekiyor. Hayatımızın belirli alanlarında kullandırmayı amaçladıkları bu teknolojinin en popüler donanımı olan sanal gerçeklik gözlüklerini mercek altına aldık. Sanal gerçeklik teknolojisi, son 20 yıldır yalnızca kullanıcılara vadedilen bir konsept olarak görülüyordu. Fakat, son birkaç yılda son kullanıcıya hazır yenilikler ve teknik sıçramalar gerçekleşiyor. 2016 senesine damga vuran olayların arasında tüm dünyada başı çekenlerden biri olan sanal gerçeklik hamlesi, hayatımızın belli alanlarında hali hazırda kullanılıyor. Bağımsız kullanım ünitelerinin yanı sıra mobil sanal gerçeklik ekipmanları da oldukça popülerlik kazandı. Google Cardboard kitleri ve sanal gerçeklik uyumlu akıllı telefonlar, bu alanla yeni tanışanlar için yeterli olurken teknoloji devleri grafik ve simülasyon açısından geliştirmelerde bulundu. Birçok farklı sektörde kendini göstermeye başlayan sanal gerçeklik teknolojisi özellikle oyun alanında hızla gelişirken; mobil sanal gerçeklik oyunları ile büyük kitlelere ulaşmayı başardı. Teknolojinin gelişimi ile birlikte hayatımıza giren sanal gerçeklik gözlüklerini deneyimlemek ise artık çok kolay. İlk çıkış tarihlerinde pre-order sistemiyle satın alınabilinen bu araçların birçoğuna artık kendi web sitelerinden ve teknoloji marketlerden ulaşabilirsiniz. Sanal gerçeklik dünyasının Google Cardboard dışında en çok kullanılan 10 sanal gerçeklik gözlüğünü inceledik.
1. Oculus Rift Oculus teknolojisi, Rift diye isimlendirdiği gözlükle bir araya gelince ortaya sanal gerçeklik dendiğinde akla gelen ilk isimlerden biri çıktı. Proje çalışmalarına 2012’de başlanan bu teknoloji, kullanıcıların en çok tercih ettikleri sanal gerçeklik gözlüğü olma özelliğini taşıyor. Rift’in teknik ekipmanlarında gözlük, ekran sensörü, kumanda, HDMI ve USB kabloları bulunuyor. First Gen kitlerinde ayrıca Xbox One kumandası da var. Cihazın hareket algısı çok akıcı ve görüntü netliği çok kaliteli. Yaklaşık yarım kilo olan bu başlık, her kafa ölçüsüne uyum sağlayabiliyor. Ayrıca içerisinde pozisyon algılayıcı jirometresi bulunuyor, yani göz hareketi gibi küçük nüansları da algılayabiliyor. Gamer’ların ve video uygulayıcıların gözdesi olan Oculus Rift, kendi sitesinden sipariş edilebiliyor.
2. Samsung Gear VR Samsung Gear VR, kullanımı oldukça yaygın olan sanal gerçeklik gözlüklerinden bir tanesi. Buradan da performansının yüksek olduğunu anlayabiliyoruz. Bu gözlük, Samsung ve Oculus’un yaptığı iş birliği ile daha düşük bütçeli olacak şekilde tasarlandı. Ayrıca sanal gerçeklik deneyimini akıllı telefonla entegre eden en uygun tasarımlar arasında görülüyor. Çözünürlük kalitesi Rift’den daha yüksek olan Samsung Gear VR, menü navigasyonu açısından kullanımı oldukça kolay olarak tasarlanmış. Başlığın yanında gömülü bir touch-pad, siyah bir buton ve ses açma butonu bulunuyor. Oculus App, telefonun portalına göre ücretli veya ücretsiz olarak değişebiliyor. Bazı oyunlar yalnızca touch-pad ile çalışabiliyor. Ancak Gear VR, android işletim sisteminde deneyimlemek için Bluetooth gamepad ile birlikte çalışıyor. Samsung Gear VR sanal gerçeklik gözlüğü; Galaxy S7, Galaxy Note S7 Edge, Galaxy Note 5, Galaxy S6 Edge ve S6 Edge ile uyumlu olarak çalışabiliyor. Tüm bu telefonların en az 2560x1440 Super ALMOLED ekranları ve yüksek işlemcileri mevcut. Bu da Gear VR’ı deneyimlerken inanılmaz verim almanızı sağlıyor. Samsung Gear VR, sanal gerçeklik adına yapılmış en büyük donanımlardan biri olarak gösteriliyor.
3. HTC Vive Valve ve HTC Vive’ın yüksek kalitesi, oyun sektöründe büyük yankı uyandırdı. Rift’den ziyade Vive oyun bazında hareket kontrolü açısından daha duyarlı. Gözlük dışında kontrol stick ve mouse’un da dahil olduğu ekipmanda control stick, en küçük el baskılarını bile algılıyor. HTC Vive, 1200x1080 çözünürlük kalitesine sahipken görüş alanı da 110 derece. Bu ikisi birleştiğinde maksimum immersiyon verimi alınabilmesi mümkün oluyor. İlk serisinde mikrofon özelliği vardı ancak ikincide kulaklıklara iliştirilen ses sitemi ile değiştirildi. Bu arada eklemeyi unutmayalım, HTC Vive, PC ve high-end teknolojiye sahip bir GPU (Grafik İşleme Birimi) ile çalışıyor. Sıradışı bilgisayar grafiklerine sahip olan HTC Vive, ortalama bir gamer için çok uygun bir araç ancak bunun yanında Rift, çok daha fazla özelliği bünyesinde barındırmasıyla HTC Vive’dan önde gidiyor.
4. Playstation VR PC dünyasından çıkmak gerekirse, Sony Playstation VR (nam-ı diğer Project Morpheus) sanal gerçeklik oyunları için dev bir isim. Grafik performansını tam yaşayabilmek için Playstation 4 ekipmanları ile birlikte kullanılması tavsiye ediliyor. Gözlüğün kullanımı çok rahat ve ergonomik açıdan başarılı bir tasarıma sahip. Mavi LED ışıklı tasarımı, oldukça beğeni toplayan bu araç, ayrıca lokal veya online multiplayer kullanımı sağlayabiliyor. Sony kalitesinde üretilen ve en popüler oyun konsollarından biri olan Playsation ile kullanım amacıyla tasarlanan Playstation VR, oyun konsolu sevenlerin favorisi olacak nitelikte.
5. Avegant Glyph Sanal gerçeklik gözlüklerinin en portatif ve kolay taşınabilir olanı denince şüphesiz akıllara Avegant Glyph geliyor. “Virtual Retinal Display” yani gözümüzdeki retina tabakasını ekran olarak kullanım teknolojisiyle üretilen gözlükler, beyni “image processor”, yani imaj işlemcisi olarak görüyor. Diğerlerinden farklı bir konumlandırması bulunan Avegrant Glyph ile tam bir sanal gerçeklik deneyimi yaşamak pek mümkün olmasa da HDMI uyumlu cihazlarda aerodinamik grafikleri görüntüleyebilme imkanı veren bu araç, 45 derece görüş alanına sahip. Gerçekmiş gibi fotoğraflar deneyimlemek isteyenlerin favorisi olacak sanal gerçeklik gözlüğü, kesinlikle Avegant Glyph olacak. Daha az beklentisi olanlar için ideal bir ürün, ancak kendi alanının en iyisi olduğunu unutmamak gerekiyor.
6. Razer OSVR Sanal gerçeklik teknolojisini open-source, yani veri kaynağı açık olarak deneyimlememizi sağlayan Razer OSVR, henüz geliştirme alanında olanlar olsa da kendi kulvarında en iyisi. Bu tip sanal gerçeklik araçlarında herkesin kendi için özelleştirebileceği bir yazılım sistemi bulunuyor. Her platforma, her VR yazılımına ve her kumandaya adapte olabilen bu araç, uygulama tasarlayanlar için de yeni geliştirmelere olanak tanıyor. 5.5 inç OLED display özellikli gözlüğün 1080x1920 FHD çözünürlüğü bulunuyor. Çok kaliteli görüntü alabileceğiniz bu araç, 100 derece görüş alanına sahip. Fonksiyonel ve fiyat performansı açısından hesaplı bu sanal gerçeklik gözlüğü, potansiyel olarak oldukça verimli olabilecek kapasiteye sahip. Razer OSVR, geliştirilmesi gereken yönleri bulunan ancak farklı bir sanal gerçeklik deneyimi yaşamak isteyenler için oldukça uygun bir ürün.
7. Zeiss VR One Lens ve optik okuyucu üreticisi Zeiss, sanal gerçeklik dünyasına da adımını atmış bulunmakta. Oldukça uygun fiyatlı Zeiss VR One, birçok mobil sanal gerçeklik uygulaması ile birlikte kullanılabilmesi ile de sempati topluyor. 4.7-5.2 inç arası ekranlı akıllı telefonlarla uyumlu olabilen Zeiss VR One’ın tasarım özellikleri çok başarılı. Başlığın ayarlanabilir ve kolay kullanılabilir bir bandı bulunuyor. Gözlüğün yanlarında dokunmatiğe duyarlı yüzeyler var ve hiç butonu yok. Bu, daha dayanıklı olması adına başarılı bir özellik ancak sanal gerçeklikle yeni tanışanlar için başlarda anlaması zor olabilir. Sanal gerçeklik dünyasında eğer, mobil uygulamalı deneyimler daha çok beğeni toplarsa, Zeiss VR One çok değerli bir araç olacaktır, ancak PC ve HMD bazında kullanılabilen sanal gerçeklik platformları değer kazanırsa, mobil ile uyumlu gözlüklerin teknolojilerinin geliştirilmesi gerekir, yine de Zeiss, akıllı telefonu olan ve sanal gerçeklik dünyasına adım atmak isteyenler için her yönüyle oldukça uygun bir seçenek.
8. Visus VR İşte hem mobil hem PC bazında kullanılabilen bir sanal gerçeklik gözlüğü. Visus, piyasaya sürülmesi kolay olmayan bir araç olmuştu ancak şimdi tamamen ulaşılabilir durumda. iOS ve Android işletim sistemli birçok akıllı telefonla uyum sağlaması için üretilmiş olan Visus Vr, HMD (Head- Mounted Display/ Başa Takılı Gösterge) özelliğini PC’ye taşıyan ender cihazlardan bir tanesi, ayrıca 110 derece görüş alanına sahip. Tridef yazılım sistemiyle çalışan Visus VR, Tridef yazılım sistemiyle çalışıyor. Bu demek oluyor ki, tamamen sanal gerçeklik amaçlı üretilmiş olan yazılım,2D ile yazılmış oyunları 3D olarak deneyimlemenizi sağlıyor. Başlarda kromatik sapması ve kavisli tasarımından dolayı görüntü kalitesi açısından deneyim sağlanamaz diye eleştirenler olsa da test edenler Visus VR’dan oldukça memnun kaldıklarını belirtmişler.
9. Fove VR FOVE VR, sanal gerçeklik sektörünün yeni temsilcilerinden. Foveasyon rendering konusunda alanının tek temsilcisi olan bu gözlük, teknik özellikleri bakımından oyun geliştiriciler için oldukça avantajlı. Sarsak ve ani tepkileri algılayamaması dışında göz hareketlerini algılama kapasitesi mükemmel olan bu ürünün 5.8 inç ekranı ve 100 derece görüş alanı mevcut. Bazı kaynaklar objelere yakından bakıldığında ekranda bulanıklık olduğunu dile getirse de bu ürün için rendering’i hızlı diyemeyeceğiz. Ancak yine de FOVE’un ilerleyen teknolojilerle birlikte medikal sektörü domine etmesi planlanıyor. Bu da onu diğer rakiplerinden ayıran özelliklerinden bir tanesi.
10. Star VR Video oyunları sektöründe popüler olan bir şirket oan Starbreeze Studios, InfinitEye ile işbirliği yaparak sanal gerçeklik platformuna adım attığında, kimse ortaya bu denli değişik ve marjinal bir tasarım çıkacağını düşünmemişti. 5.5 inçli çift ekrana sahip olan gözlüğün 210 derece görüş alanına sahip olması, bu alanda ona üstünlük kazandırıyor. StarVR, QR bazıyla çalışıyor, yani bu demek oluyor ki QR kodlarını izleyerek gözlüğe farklı aksesuarlar entegre edebilmek mümkün. Hala piyasaya sürülmemiş olan bu gözlüğün web sitesinde de kesin bir bilgi bulunmamakla beraber, şirketin sanal gerçeklik oyunlarının daha çok gelişmesini beklediği, ondan sonra gözlüğü daha fazla oyunla kullanıma açmak için beklettiği de duyumlar arasında. Hakkında pek fazla bilgi olmayan ancak oldukça marjinal bu oyun bazlı sanal gerçeklik gözlüğünü beklemekten başka şansımız yok.
Sanal gerçeklik dünyasında seçenekler artarak başarılı gözlükler ortaya çıkmaya devam ediyor. Teknoloji geliştikçe eminiz ki daha iyileri de karşımıza çıkacak. Siz de sanal gerçeklik gözlüğünü hangi alanda kullanmak istiyorsanız o alana en uygun olanını alıp bu eşsiz teknolojiyi deneyimlemeye başlayabilirsiniz.