Vergi Borcu Yapılandırma Başvurusu Nasıl Yapılır? 2025 Rehberi

Vergi borçlarının zamanında ödenememesi, hem bireylerin hem de işletmelerin ciddi mali yükler altında kalmalarına neden olabilir. Devlet, bu gibi durumlarda dönemsel olarak yapılandırma kanunları çıkararak mükelleflere borçlarını daha kolay ödeme imkanı tanır.

Yapılandırma sayesinde gecikme faizleri ve cezaların bir kısmı silinir. Kalan borç ise taksitlendirilerek ödenebilir hale gelir.

Güncel Durum: 2025 Vergi Yapılandırması

2025 yılı için Resmi Gazete’de yayımlanan yeni bir yapılandırma paketi bulunmamaktadır. En son vergi yapılandırması 7440 Sayılı Kanun ile 2023 yılında yürürlüğe girmiştir.

Ancak yeni bir düzenleme beklentisi içinde olan birçok kişi, geçmiş uygulamaları ve yapılandırma süreçlerinin işleyişini merak etmektedir.

Vergi Borcu Yapılandırması Nedir?

Vergi borcu yapılandırması, devletin vergi mükelleflerine belirli dönemler içerisinde sunduğu bir ödeme kolaylığıdır. Bu uygulama, borçların tamamen silinmesi anlamına gelmez.

Yapılandırmanın temel amacı, gecikme faizlerinin ve bazı cezaların kısmen ya da tamamen kaldırılarak anaparanın yeniden taksitlendirilmesidir. Bu sayede mükellefler borçlarını daha rahat öder ve olası haciz gibi takip işlemlerinden korunmuş olur.

Vergi yapılandırması ile elde edilecek temel avantajlar şunlardır:

• Faiz İndirimi + Ceza Affı
  Gecikme faizlerinin bir kısmı veya tamamı silinebilir, böylece borcun toplam yükü azalır.

• Anapara Koruma + Yeniden Taksitlendirme
  Borcun anaparası sabit kalır ve bütçenize uygun yeni taksitlere bölünür.

• Ödeme Esnekliği + Peşin İndirimi
  Mükelleflere hem peşin hem de taksitli ödeme seçenekleri sunularak ödeme kolaylığı sağlanır.

• Haciz İşlemlerinin Durdurulması + Hukuki Koruma
  Yapılandırma başvurusu yapılıp taksitler düzenli ödendiği sürece mevcut ve potansiyel haciz işlemleri durdurulur.

Vergi Yapılandırması ve Vergi Affı Arasındaki Fark Nedir?

Vergi yapılandırması ve vergi affı sıklıkla birbiri ile karıştırılsa da oldukça farklı kavramlardır. Yapılandırmada borç silinmezken, af ile borcun bir kısmı ya da tamamı silinebilir.

Aşağıdaki tablo, iki kavram arasındaki temel farkları net bir şekilde özetlemektedir:

Özellik	Vergi Yapılandırması	Vergi Affı
Borçların Silinmesi	Hayır	Evet (tamamen veya kısmen)
Faiz İndirimi	Evet	Evet
Taksit İmkânı	Evet	Genellikle Yok
Başvuru Zorunluluğu	Evet	Evet veya Otomatik Olabilir

Vergi affı kanunları hakkında daha detaylı bilgi için 2025 Vergi Affı Kimleri Kapsıyor? Nasıl Başvurulur? başlıklı yazımıza göz atabilirsiniz.

Hangi Borçlar ve Kişiler Yapılandırma Kapsamına Girer?

Vergi yapılandırma kapsamına giren borçlar ve bu uygulamadan yararlanabilecek kişiler, her yeni düzenlemede değişiklik gösterebilir. Ancak genel olarak çok sayıda kamu borcu bu kapsamda yer alır ve hem bireyler hem de şirketler için başvuru yolları açıktır.

Şimdi, yapılandırılabilecek borç türlerine ve kimlerin başvurabileceğine daha yakından bakalım.

Yapılandırılabilecek Borç Türleri 

Vergi yapılandırmaları, genellikle geniş bir borç grubunu kapsar. En sık yapılandırma kapsamına dahil edilen borç türleri şunlardır:

• Gelir Vergisi
  Bireylerin elde ettikleri kazançlar üzerinden devlet tarafından alınan vergi türüdür. Ödenmeyen gelir vergileri yapılandırma kapsamında taksitlendirilebilir.

• Katma Değer Vergisi (KDV)
  Mal ve hizmet alım-satımlarında uygulanan dolaylı bir vergidir. KDV borçları da yapılandırma ile ödeme kolaylığı sağlar.

• Motorlu Taşıtlar Vergisi (MTV)
  Araç sahiplerinin yılda belirli dönemlerde ödemekle yükümlü olduğu vergi türüdür. MTV borçları yapılandırmaya dahil edilir.

• SGK Prim Borçları
  Sosyal Güvenlik Kurumu’na ödenmesi gereken primlerin zamanında yatırılmaması durumunda oluşan borçlardır ve yapılandırma kapsamındadır.

• İdari Para Cezaları
  Kamu düzeni ve kurallarının ihlali nedeniyle kesilen cezalardır. Bazı idari para cezaları da yapılandırma kapsamında yer alabilir.

• Emlak ve Çevre Temizlik Vergisi
  Taşınmaz sahiplerinden alınan vergilerdir. Bu vergilere ilişkin borçlar yapılandırma ile taksitlendirilebilir.

• Trafik ve Seçim Cezaları
  Trafik kurallarına uymama ya da seçimlerle ilgili yükümlülüklerin yerine getirilmemesi nedeniyle kesilen cezalar da bazı durumlarda yapılandırma kapsamına girebilir.

Kimler Vergi Borcu Yapılandırmasından Yararlanabilir?

Vergi yapılandırmasından sadece şirketler değil, bireyler ve bazı özel gruplar da faydalanabilir. Başvuru hakkı olanlar genellikle şöyledir:

• Gerçek Kişiler (Bireyler)
  Gelir elde eden ve vergi mükellefi olan tüm bireyler faydalanabilir. Kişisel vergi borçları bu kapsamda değerlendirilir.

• Tüzel Kişiler (Şirketler, Dernekler, Vakıflar)
  Kurumlar, şirketler, dernekler ve vakıflar gibi hukuki kişiliklere sahip kuruluşlar da vergi borcu yapılandırmasından yararlanabilirler.

• Mirasçılar
  Vefat eden mükellefin borçlarından dolayı sorumlu olan mirasçılar, yapılandırma imkanından faydalanabilirler.

• Ortaklar ve Kefiller (Sorumluluk Durumuna Göre)
  Şirket ortakları veya borçlara kefil olan kişiler, sorumlulukları çerçevesinde yapılandırma başvurusu yapabilir.

• Belediyeler ve Kamu Kurumları
  Bazı durumlarda yerel yönetimler ve kamu kurumları da kendi aralarındaki veya diğer borçlarını yapılandırma kapsamına alabilir.

Vergi Borcu Yapılandırmanın Avantajları Nelerdir?

Vergi borcu yapılandırma kanunları, mükelleflere sadece ödeme kolaylığı sağlamanın ötesinde pek çok önemli avantaj sunar. Bu avantajlar, hem finansal yükümlülüklerin hafifletilmesi hem de hukuki süreçlerde mükelleflerin korunması açısından büyük önem taşır.

Vergi borcu yapılandırması sayesinde borçlar daha yönetilebilir hale gelir. Ayrıca cezalar azaltılır ve borçlu üzerindeki icra ile haciz baskısı önemli ölçüde azalır.

Şimdi, vergi borcu yapılandırmasının sunduğu başlıca avantajlara daha yakından bakalım.

Gecikme Zammı ve Faizlerinin Silinmesi 

Vergi borcunun zamanında ödenmemesi durumunda işleyen faizler, anaparanın katlanarak büyümesine neden olur.

Yapılandırma kapsamında bu gecikme zamlarının ve faizlerin büyük bir bölümü silinir, bu sayede mükelleflerin ödeyeceği toplam borç miktarı ve ödeme yükü hafifler. Bu avantaj, özellikle ekonomik zorluk yaşayan kişi ve işletmeler için büyük önem taşır.

Borçları Taksitlerle Ödeme İmkanı

Borcun tamamını tek seferde ödemek birçok mükellef için zordur. Yapılandırma kanunları, borcun taksitlendirilmesine imkan tanıyarak mükelleflerin ödeme planlarını bütçelerine uygun şekilde uzun vadeye yayabilmesini sağlar.

Taksitlerin düzenli ödenmesi, yapılandırmanın bozulmamasını sağlar ve mükellefe maddi anlamda ciddi bir rahatlama sunar.

Örnek Taksitlendirme Tablosu

Geçmiş uygulamalarda sunulan taksitlendirme seçeneklerine bir örnek aşağıda verilmiştir. Katsayılar, borcun vadeye yayıldığında uygulanacak artış oranını gösterir:

Haciz İşlemlerinin Durdurulması

Vergi borcu yapılandırma başvurusu kabul edilen ve taksitlerini düzenli ödeyen mükellefler için icra, haciz ve bloke işlemleri geçici olarak durdurulur.

Bu sayede mükellef, hem maddi olarak korunur hem de üzerindeki stres azalır. Böylece ödeme planına sadık kalmak, finansal açıdan rahatlama sağlar ve borçların düzenli ödenmesi kolaylaşır.

Adım Adım Vergi Borcu Yapılandırma Başvurusu Nasıl Yapılır?

Vergi borcu yapılandırma başvurusu günümüzde dijital platformlar üzerinden hızlı, pratik ve güvenli bir şekilde gerçekleştirilebilmektedir.

Gelir İdaresi Başkanlığı’nın sunduğu İnteraktif Vergi Dairesi sistemi ve e-Devlet platformu sayesinde, mükellefler diledikleri yerden kolayca başvuru yapabilirler.

Başvuru sürecinin sorunsuz bir şekilde ilerlemesi için atılması gereken adımlar şunlardır:

• 1. İnteraktif Vergi Dairesi veya E-Devlet Üzerinden Giriş
  Başvuru sürecinin ilk aşaması, Gelir İdaresi Başkanlığı’nın ivd.gib.gov.tr adresi veya e-Devlet kapısı üzerinden sisteme giriş yapmaktır. Giriş sonrası "Yapılandırma Başvurusu" başlığına tıklanır.

• 2. Yapılandırma Başvuru Formunu Doldurma
  Sisteme giriş yaptıktan sonra, yapılandırılabilecek olan borçlar ekrana gelir. Bu aşamada borç seçimi yapılmalı ve kişisel bilgiler kontrol edilerek başvuru formu eksiksiz tamamlanmalıdır.

• 3. Ödeme Planını Seçme (Peşin veya Taksitli)
  Başvuru sürecinin son aşamasında ödeme planı belirlenir. Mükellef, borcunu peşin olarak mı yoksa taksitlendirerek mi ödeyeceğine karar verir. Sistem tarafından hesaplanan toplam ödeme tutarı onaylandıktan sonra başvuru tamamlanır.

Yapılandırma Taksitleri Ödenmezse Ne Olur? 

Yapılandırma avantajlarından yararlanmaya devam edebilmek için belirlenen kurallara uyulması gerekir. Özellikle taksitlerin düzenli ödenmemesi, yapılandırmanın bozulmasına yol açabilir.

Aşağıdaki durumlardan birinin bile yaşanması, yapılandırmanın iptal edilmesine neden olabilir:

• İlk taksitin süresinde ödenmemesi

• Bir takvim yılında ikiden fazla taksitin aksatılması

• Peşin ödeme seçeneğinde ödemeyi zamanında gerçekleştirmeme

• Beyan dışı gelirlerin tespit edilmesi

Bu şartlar yerine getirilmediğinde yapılandırma iptal edilir. Bu durumda borçlar yeniden eski haline döner ve devlet, tahsilat işlemlerine devam eder.

Sıkça Sorulan Sorular

2025'te yeni bir vergi yapılandırması çıkacak mı?

Henüz 2025 yılına özel yeni bir vergi yapılandırma paketi duyurulmamıştır. Resmi Gazete ve GİB duyuruları düzenli olarak takip edilmelidir.

Vergi yapılandırma başvurusu en son ne zaman yapılır?

Bu tarih, ilgili yapılandırma kanununun yayımlandığı tarihe göre değişir. Önceki düzenlemelerde başvuru süresi genellikle 1 ila 2 ay arasında olmuştur.

Yapılandırılan vergi borcunun ilk taksidi ne zaman ödenir?

İlk taksit ödemesi, başvuru süresinin tamamlanmasının ardından belirlenen ilk ödeme döneminde yapılır. Genellikle bir sonraki ayın sonuna kadar süre tanınır.

Vergi borcunu peşin ödemede indirim oluyor mu?

Evet. Peşin ödeme yapan mükellefler için faiz ve cezaların daha büyük bir kısmı silinir, bu sayede toplam ödeme tutarı önemli ölçüde azalır.

Vergi borcu yapılandırma hangi borçları kapsamaz?

Yapılandırma, bazı borçları kapsamaz. Adli para cezaları, belirli öğrenim kredileri ve kamu kurumları arasındaki borçlar genellikle kapsam dışındadır. Başvuru öncesi kapsamın dikkatle kontrol edilmesi önemlidir.

Vergi borcu yapılandırma başvurum reddedilirse ne yapmalıyım?

Başvuru reddedilirse, öncelikle eksik ya da hatalı bilgiler kontrol edilmeli ve düzeltme yapılarak yeniden başvuru yapılmalıdır. Gerekirse ilgili vergi dairesiyle doğrudan iletişime geçilmelidir.