Oyunlaştırma (gamification) kavramı, yetişkinlerin dünyasına markalar aracılığıyla hızlı bir giriş yaptı. Oyun dinamiklerini markaya, işletmeye ya da spesifik bir ürüne entegre ederek, interaktif bir ortam yaratma temeline dayanan bu kavramı biraz yakından inceleyelim. “Oyunlaştırma”, oyun ile ilgili olmayan bir alanda veya direkt olarak iş yaptığınız sahada oyun dinamiklerinden faydalanarak uygulama geliştirme olarak tanımlanabilir. İnsanların oyun oynamayı sevdiği, herkesçe kabul edilen bir gerçek. Grand Theft Auto, World of Warcraft gibi dünya çapında başarı yakalamış oyunların yanı sıra; uygulamalara entegre edilmiş Candy Crash Saga benzeri oyunların da milyonlarca fanı mevcut. Öyle ki, oyunseverlerin oyun oynamaya ayırdığı süre haftada ortalama 13 saat! Üstelik bu ekstrem oyuncuların % 4’ü, haftada tam 48.5 saatlerini oyunlara ayırıyor. Birçok insanın işyerinde geçirdiği haftalık süreden daha fazlası anlamına gelen bu rakamlar, iş dünyasını da bu pazarın efektif kullanımlarını araştırmaya itti. Peki, oyunların insanlara vaad ettiği şey ne? Oyunları çoğu zaman gerçek dünyadan daha cazip kılan ne? Puan ve rozet toplamak, oyunun bir sonraki seviyesine geçmek, gerçek zamanlı geri dönüş ve ödüller almak, rütbe yükseltmek... Tüm bunlar, video oyunları ve benzer mantıkta çalışan diğer uygulamaların, dijital ortama entegre edilmesi ile birlikte, insanları oyunlaştırılmış dünyaya dahil ediyor. Oyunlaştırmayı en sık uygulayan sektörlerin başında; havayolu şirketleri, turizm firmaları ve perakende sektöründe faaliyet gösteren markalar geliyor. Her bir uçuşunuzda, konaklamanızda ya da alışverişinizde puan toplayarak gümüş, altın, platin vb. “rütbe”lere yükseliyorsunuz. Böylelikle markanın rütbenize göre size sunduğu ayrıcalıklardan faydalanıyorsunuz. Oyunlaştırma uygulamaları sadece somut ödüllere dayalı bir sistem değil. İnsanlar rozetler kazanmak ve puan toplamaktan hoşlanıyor. Oyunlaştırma uygulamaları, müşterilerinizle aranızda duygusal bir etkileşim yaratıyor. Unutmamak gerekir ki, bugün “lovemark” olarak andığımız markaların çoğunluğu, müşterileriyle en güçlü sadakat bağını kuran firmalar arasından çıkıyor. Markalar oyunlaştırmayı stratejilerine nasıl entegre ediyor? Birkaç başarılı örnekle açıklayalım:

• Foursquare, dünya çapında en popüler sosyal ağlardan bir tanesi. Check-in yaptığınız yerlerin özelliklerine ya da check-in yapma sıklığınıza göre “Foursquare badges” bölümünde rozetler kazanıp rütbenizi yükseltmekle ödüllendiriliyorsunuz.

• Bir başka başarılı oyunlaştırma örneği de, 2009 yılının en çok tıklanan viral videoları arasında yer alan “Piano Stairs” çalışması idi. Funtheory ekibi tarafından gerçekleştirilen proje için, Stockholm’de bir metro istasyonunun merdiven basamakları piyano tuşlarına dönüştürüldü. İnsanların yürüyen merdiven ya da asansör yerine normal merdivenleri kullanmasını teşvik ederek, obezite sorununa dikkat çekme amacı taşıyan uygulama sonucu ise, oyunlaştırmanın ne kadar etkili olduğunun kanıtı: İnsanların % 66’sı, normal merdivenleri tercih etti!

 

• Dünya devi Microsoft, yeni yazılımları lansmanları yapılmadan önce bir dizi teste tabi tutuyor. Bu testler, bir süre önce Microsoft çalışanları tarafından yapılıyordu. Ancak bu test sürecinin, zaten yeterince meşgul olan çalışanların iş yüküne olumsuz bir etki ettiğini fark eden Microsoft; yazılımın indirilmesi, yüklenmesi ve çalıştırılması için ayrı ayrı zaman kaybeden çalışanlar için oyunlaştırılmış bir sistem kurdu: Kendi Intranet sisteminde çalışanların isimlerini yayınladı ve her birine bir gelişim seti atadı. İndirme, yükleme, testi belirlenen sürelerde çalıştırma vb. gelişim setlerinde, görevlerin tamamlanma durumlarını gösteren ve en çok  geri dönüşü sağlayanları belirten bir de lider bordu bulunuyordu. Böylelikle çalışanlar için, test süreçleri eğlenceli bir yarışma haline geldi.

Sadece çocuklar değil; yetişkin insanlar da yarışmayı, eğlenmeyi ve ödüllendirilmeyi seviyor. Dolayısıyla markalar, sadakat programları oluştururken ve PR çalışmaları yürütürken oyunlaştırmanın önemini göz ardı etmemeli.